Kto dziedziczy długi w spadku?

Spadek często kojarzy się nam pozytywnie, albowiem przed oczyma pojawia nam się wizja nabycia wielu wartościowych przedmiotów. Niestety rzeczywistość często sprawia, że należy się zastanowić, czy przyjąć spadek. Niejednokrotnie zdarza się, że zmarły nie pozostawił po sobie żadnego wartościowego majątku w chwili otwarcia spadku, ale pozostawił długi spadkowe zgodnie z przepisami Kodeksu cywilnego. Nie ma jednakże sytuacji bez wyjścia, a spadkobiercy dysponują uprawieniami, które pozwalają im na obronienie się przed takimi długami, nawet jeżeli odziedziczyli spadek. Wiele osób zadaje sobie pytanie, co robić, jeżeli w spadku odziedziczymy długi, a wysokość długów spadkowych jest znaczna.

Co to są długi zmarłego i długi spadkowe?

W skład spadku wchodzą zazwyczaj aktywa i pasywa, które razem składają się na wartość spadku. Spadkobierca odziedziczy zatem nie tylko aktywa, ale także długi spadkodawcy. Załóżmy zatem, że brak stanu czynnego spadku, a zmarły pozostawił długi. Czy zatem są długi spadkodawcy? Co długów spadkowych należą na przykład niespłacone kredyty, pożyczki, tzw. “chwilówki”, opłaty za media i inne zobowiązania zmarłego. Nie można także zapominać o kosztach pogrzebu spadkodawcy, kosztach postępowania spadkowego, a także o wykonaniu poleceń i zapisów. Nie sposób wymienić wszystkie zobowiązania zmarłego, które mogą się pojawić w masie spadkowej.

Przyjęcie spadku i odrzucenie spadku – czy odziedziczymy długi?

Do pewnego momentu dziedziczenie długów (co do zasady – od chwili przyjęcia spadku).

Ponadto (co do zasady) w okresie sześciu miesięcy od daty otwarcia spadku spadkobierca może podjąć decyzję o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku poprzez złożenie oświadczenia w sądzie spadku lub przed notariuszem, co decyduje m.in. o tym, czy spadkobierca dziedziczy długi pozostawione po śmierci spadkodawcy. Jest to okres, w którym spadkobierca może zapoznać się ze stanem majątku zmarłego i podjąć ostateczną decyzję, czy przyjmuje spadek. Odrzucenie spadku oznacza brak odpowiedzialności za długi spadkowe.

Czym się różni przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza a dziedziczenie długów?

Od kilku lat w polskim prawie obowiązuje zasada, że jeżeli spadkobierca w terminie 6 miesięcy nie podejmie żadnej decyzji, to brak aktywności spadkobiercy oznacza przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku przyjęcia spadku z dobrodziejstwem inwentarza (w przeciwieństwie do przyjęcia spadku wprost) odpowiedzialność spadkobiercy ogranicza się do wysokości tzw. stanu czynnego spadku. Taka forma nabycia spadku (po sporządzeniu spisu inwentarza lub wykazu inwentarza) sprawa, że spadkobierca odpowiada za długi spadkowe do wysokości odziedziczonego majątku, a tym samym spłaca długi spadkowe w ograniczonym zakresie. Szerzej o przyjęciu z dobrodziejstwem inwentarza i co dzieje się w takiej sytuacji przyjęcia spadku w następnym artykule.

Jaka jest kolejność dziedziczenia długów?

Jeżeli spadkodawca pozostawił dług, to za długi spadkowe odpowiada każdy spadkobierca, co wynika z faktu dziedziczenia spadku. Kolejność dziedziczenia została określona w Kodeksie cywilnym, gdzie wskazano również, kto jest spadkobiercą ustawowym. Wart również wskazać, że do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.

Kiedy następuje przedawnienie długów spadkowych?

Jak już wyżej wskazano z chwilą przyjęcia spadku (dniem przyjęcia spadku) spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe zmarłego. Może się jednak okazać, że pomimo nabycia długów spadkowych wchodzących do majątku spadkowego, spadkobierca będzie mógł się uchylić od obowiązku uregulowania części zobowiązań z uwagi na przedawnienie. Zagadnienie to zostanie szerzej poruszone w kolejnym artykule.

Autor:

Rafał Drzewiecki

Adwokat, Mediator, Doradca sukcesyjny

Specjalizuje się w świadczeniu pomocy prawnej dla osób fizycznych. Dużą wagę przywiązuje do prób polubownego rozwiązania sporu, także w sprawach karnych. Realizuje się zawodowo w prawie karnym, ponieważ aplikację adwokacką odbywał u adwokata specjalizującego w tej właśnie dziedzinie. Szczególnie interesuje się tematyką postpenitencjarną: systemem dozoru elektronicznego, przerwy w odbywaniu kary, warunkowego przedterminowego zwolnienia.

Skontaktuj się ze specjalistą