Jak zabezpieczyć funkcjonowanie fundacji rodzinnej i interesy członków rodziny?
Fundacja rodzinna stanowi instytucję mającą na celu ułatwienie sukcesji na wiele pokoleń oraz ochronę zarówno majątku rodzinnego, jak i potrzeb jej członków. Przekonanie, że stworzenie fundacji rodzinnej samodzielnie wystarczy do zabezpieczenia rodziny i jej majątku przed ryzykiem związanym z procesem sukcesji, może być mylne. Statut fundacji rodzinnej powinien wynikać z dokładnie przemyślanego procesu, uwzględniając nie tylko obecne, dobrze znane fundatorowi okoliczności, lecz również potencjalne scenariusze przyszłości, w tym te niepożądane.
Beneficjenci fundacji rodzinnej: definicja i wyzwania
Beneficjentem fundacji rodzinnej mogą być zarówno osoby fizyczne, jak i organizacje pozarządowe działające na rzecz dobra publicznego. Statut powinien precyzyjnie określać beneficjentów lub w jaki sposób można ich określić. Warto mieć na uwadze, także potencjalne scenariusze, w których kluczowe osoby – beneficjenci mogą być nieosiągalni.
Zarządzanie w fundacji rodzinnej: klucz do ciągłości
Proces utrzymania ciągłości zarządzania stanowi podstawę funkcjonowania fundacji rodzinnej, zarówno w sytuacji potencjalnego braku beneficjentów, jak i w przypadku nadmiaru osób należących do tego grona. Przepisy przewidują mechanizmy radzenia sobie z tymi sytuacjami – warto pomyśleć 0 możliwości tymczasowego zawieszenia prawa do uczestnictwa i głosowania dla tych beneficjentów, którzy systematycznie nie uczestniczą w posiedzeniach. Tak samo jak w przypadku określania beneficjentów, istotne jest także uwzględnienie procedur zastępowalności, aby uniknąć sytuacji, w której żaden beneficjent nie spełnia warunków uczestnictwa w zgromadzeniu.
Kompetencje decyzyjne fundatora a płynność funkcjonowania fundacji
Kwestie utrzymania płynności funkcjonowania fundacji mogą wynikać również z nadmiernego nadania fundatorowi decyzyjnych kompetencji. Chociaż fundator często ma dominujący wpływ w początkowym okresie istnienia fundacji rodzinnej, sytuacja ta może się zmienić z powodu zaawansowanego wieku, ograniczonych zdolności poznawczych, a nawet poważnych problemów zdrowotnych. Dlatego istotne jest, aby statut uwzględniał sytuacje, w których fundator nie jest w stanie podjąć decyzji, zapewniając odpowiednie mechanizmy tymczasowe, na przykład powierzenie kluczowych uprawnień organom kolegialnym.
Ciągłość zarządzania i kluczowe decyzje w fundacji rodzinnej
Ważne jest, aby fundacja rodzinna była zdolna do ciągłego funkcjonowania, ponieważ często obejmuje udziały w firmie rodzinnej, co wymaga bieżącego zarządzania, aby utrzymać wpływ na biznes. Zarząd fundacji rodzinnej odgrywa kluczową rolę w prowadzeniu spraw fundacji, reprezentacji na zgromadzeniach wspólników, zawieraniu umów i zarządzaniu środkami finansowymi. Zabezpieczenie ciągłości zarządzania oraz ustalenie zasad powoływania członków zarządu i podejmowania decyzji są kluczowe dla osiągnięcia celów fundacji rodzinnej.
Trwałość sukcesji a elastyczność statutu fundacji rodzinnej
Trwałość sukcesji jest kluczowym aspektem funkcjonowania fundacji rodzinnej, umożliwiając fundatorowi wpływ na długoterminową przyszłość. W związku z tym konieczne jest, aby statut fundacji był elastyczny i mógł być dostosowany do ewentualnych zmian okoliczności, zarówno w obecnej chwili, jak i w perspektywie kilku pokoleń. Jednocześnie ważne jest, aby statut był stabilny i gwarantował stałość niektórych postanowień, zwłaszcza dotyczących praw beneficjentów. Warto zauważyć, że nie wszyscy beneficjenci mają wpływ na decyzje fundacji, a często są to dzieci, czyli osoby pozbawione zdolności do czynności prawnych. Konieczne jest zatem zastanowienie się, jak skutecznie chronić interesy tych osób, zwłaszcza na zgromadzeniu beneficjentów. Tworzenie statutu fundacji rodzinnej, który będzie skuteczny zarówno obecnie, jak i w przyszłości, stanowi wyzwanie zarówno dla fundatora, jak i jego doradców. Wymaga to podjęcia wielu decyzji w celu uwzględnienia interesów wszystkich zainteresowanych.
Autor:
Dr Artur Oleś
Adwokat, Doradca podatkowy, EMBA
Adwokat, doradca podatkowy, doktor nauk prawnych, EMBA, Prezes Sądu Arbitrażowego przy RIPH w Gliwicach. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z optymalizacjami podatkowymi, fuzjach i przejęciach oraz w prawie karnym i karno-skarbowym. Autor publikacji naukowych poświęconych m.in. ordynacji podatkowej, podatkowi VAT i dochodom uzyskiwanym za pośrednictwem planów motywacyjnych w postaci akcji oraz opcji na akcje. Posiada bogate doświadczenie i szeroką wiedzę z zakresu prawa i podatków.
Skontaktuj się ze specjalistą
Nowe unijne przepisy dotyczące sprzedaży towarów przez Internet i platformy handlowe
Od 13 grudnia 2024 roku obowiązywać będą przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988, które...
Kiedy firma powinna przejść restrukturyzację?
Restrukturyzacja to proces, który może uratować firmę przed bankructwem i dać jej szansę na odzyskanie stabilności finansowej....
Co jeśli restrukturyzacja się nie uda?
Restrukturyzacja jest narzędziem, które ma na celu uchronienie przedsiębiorstwa przed bankructwem i umożliwienie mu dalszego...