Przestępstwo skarbowe, a wykroczenie skarbowe – jakie obowiązują kary?

Kodeks karny skarbowy odrębnie kwalifikuje odpowiedzialność za czyny określane przestępstwem skarbowym, a wykroczeniem skarbowym. Zważyć należy, iż różnica pozostaje o tyle istotna, że kary oraz środki karne za wykroczenia skarbowe pozostają z reguły łagodniejsze od kar bądź środków karnych za przestępstwa skarbowe. Czym się różni przestępstwo skarbowe od wykroczenia i co za nie grozi?

Kwalifikacja przestępstwa skarbowego, a wykroczenia skarbowego

Przestępstwo skarbowe odróżnia się od wykroczenia skarbowego przede wszystkim wartością popełnionego czynu, jak również jego charakterem. Przepisy szczególne mogą kwalifikować tożsamy czyn zarówno jako wykroczenie skarbowe, jak i jako przestępstwo skarbowe, a granicą kwalifikacji pozostanie wartość sprawy (często określana mianem uszczuplenia).

Wysokość kary za wykroczenie skarbowe

Kara za wykroczenie skarbowe obliczana jest proporcjonalnie do minimalnego wynagrodzenia za pracę. Od 1 stycznia 2024 r. obowiązuje następujący wymiar kar:

  • Minimalna grzywna- kwota 424,20 zł
  • Maksymalna grzywna- kwota 84 840 zł
  • Mandat karny-kwota do 21 210 zł

Sama kara jest określana kwotowo i w zależności od trybu jest określona przez sąd bądź uprawnionego funkcjonariusza w postępowaniu mandatowym. Funkcjonariusz w odpowiednim trybie może nałożyć na podmiot mandat w wysokości nieprzekraczającej pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę, a więc do kwoty 21 210 zł. Z kolei Sąd może wymierzyć karę grzywny w wysokości od 1/10 minimalnego wynagrodzenia do dwudziestokrotności minimalnego wynagrodzenia, a więc w przedziale od 424,20 zł do 84 840 zł.

Kara za przestępstwo skarbowe

Kary za przestępstwa skarbowe pozostają surowsze od kar za wykroczenia skarbowe. Mogą to być pozbawienie wolności, ograniczenie wolności bądź też kara grzywny w stawkach dziennych. W tym przypadku należy odróżnić karę grzywny przy wykroczeniu skarbowym, gdzie określana jest kwotowo, od grzywny przy przestępstwie skarbowym określanym  w stawkach dziennych.

Jeżeli kodeks nie stanowi inaczej, najniższa liczba stawek dziennych wynosi 10, najwyższa zaś 720. Wyrokiem nakazowym można wymierzyć karę grzywny w wysokości nieprzekraczającej 200 stawek dziennych, chyba że kodeks przewiduje karę łagodniejszą. Także w tym przypadku, ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe. Co istotne, stawka dzienna nie może być niższa od jednej trzydziestej części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać jej czterystukrotności. Jak zostało wyżej zauważone, w związku ze zwiększeniem kwoty minimalnego wynagrodzenia od 1 stycznia 2024 r., zwiększono również wymiar kar za przestępstwa skarbowe w zakresie kwotowym.

Autor:

Dr Artur Oleś

Adwokat, Doradca podatkowy, EMBA

Adwokat, doradca podatkowy, doktor nauk prawnych, EMBA, Prezes Sądu Arbitrażowego przy RIPH w Gliwicach. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z optymalizacjami podatkowymi, fuzjach i przejęciach oraz w prawie karnym i karno-skarbowym. Autor publikacji naukowych poświęconych m.in. ordynacji podatkowej, podatkowi VAT i dochodom uzyskiwanym za pośrednictwem planów motywacyjnych w postaci akcji oraz opcji na akcje.  Posiada bogate doświadczenie i szeroką wiedzę z zakresu prawa i podatków.

Skontaktuj się ze specjalistą