Odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych (lub brak ich prowadzenia)
Obowiązujące w Polsce przepisy prawa nakładają na prowadzących działalność gospodarczą obowiązek prowadzenia ksiąg rachunkowych. Spoczywa on na spółkach handlowych: osobowych, kapitałowych oraz w organizacji, a także spółkach cywilnych i osobach prawnych. Księgi powinny być prowadzone „rzetelnie”.
Kiedy księgi uznaje się za nierzetelne?
O nierzetelności w prowadzeniu ksiąg podatkowych możemy mówić, gdy w księgach ujęto zdarzenia fikcyjne, gdy nie ujęto rzeczywistych zdarzeń gospodarczych bądź gdy ujęto zdarzenia w innej wartości niż ich realna wielkość. Za nierzetelne uznajemy więc są te księgi, które zawierają niezgodne z prawdą wpisy. Księgi rachunkowe powinny odzwierciedlać jedynie faktycznie dokonane, podlegające wpisowi, czynności faktyczne.
Kto ponosi odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie ksiąg?
Odpowiedzialność za poprawne prowadzenie ksiąg reguluje ustawa o rachunkowości. Stwierdza ona, że odpowiedzialność za wykonywanie obowiązków w zakresie rachunkowości określonych ustawą, w tym z tytułu nadzoru, ponosi kierownik jednostki. Ponosi on odpowiedzialność również w przypadku, gdy określone obowiązki zostaną powierzone innej osobie lub przedsiębiorcy za ich zgodą.
Z powyższego wyraźnie wynika, że osobą odpowiedzialną za nierzetelne prowadzenie ksiąg jest kierownik jednostki. Przekazanie prowadzenia ksiąg rachunkowych do głównego księgowego lub do biura rachunkowego nie zwalnia kierownika jednostki z odpowiedzialności.
Ustawa o rachunkowości w słowniczku wskazuje również kim jest kierownik jednostki. Jest to członek zarządu lub innego organu zarządzającego, a w przypadku organu wieloosobowego, członek tego organu.
Co grozi za nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych?
Odpowiedzialność za nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych została przewidziana w przepisach Kodeksu Karnego Skarbowego. Zgodnie z jego przepisami, za nierzetelne prowadzenie ksiąg przewidziana została kara grzywny określona w stawkach dziennych.
Maksymalna przewidziana kara za nierzetelne prowadzenie ksiąg rachunkowych wynosi 240 stawek dziennych, które nie mają stałej przypisanej do siebie wartości, a mieszczą się w opisanym przepisami zakresem.
Na chwilę obecną, 240 stawek dziennych może wynosić od 33 936 do 13 574 400 złotych.
Komu powierzyć prowadzenie ksiąg rachunkowych?
Przepisy ustawy o rachunkowości przewidują możliwość powierzenia prowadzenia ksiąg rachunkowych przedsiębiorcy prowadzącemu działalność w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jak zostało wcześniej wspomniane, nie zwalnia to kierownika jednostki z odpowiedzialności, lecz może kreować odpowiedzialność umowną za niedopełnienie obowiązków wynikających z umowy.
Przy wyborze podmiotu mającego prowadzić nasze księgi rachunkowe najlepiej zapoznać się z ofertą wielu z nich i wybrać ten o najlepszej renomie oraz o najbardziej odpowiadających nam warunkach. Należy pamiętać, że korzystna cena nie zawsze idzie w parze z jakością świadczonych usług.
Autor:
Dr Artur Oleś
Adwokat, Doradca podatkowy, EMBA
Adwokat, doradca podatkowy, doktor nauk prawnych, EMBA, Prezes Sądu Arbitrażowego przy RIPH w Gliwicach. Specjalizuje się w zagadnieniach związanych z optymalizacjami podatkowymi, fuzjach i przejęciach oraz w prawie karnym i karno-skarbowym. Autor publikacji naukowych poświęconych m.in. ordynacji podatkowej, podatkowi VAT i dochodom uzyskiwanym za pośrednictwem planów motywacyjnych w postaci akcji oraz opcji na akcje. Posiada bogate doświadczenie i szeroką wiedzę z zakresu prawa i podatków.
Skontaktuj się ze specjalistą
Nowe unijne przepisy dotyczące sprzedaży towarów przez Internet i platformy handlowe
Od 13 grudnia 2024 roku obowiązywać będą przepisy rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/988, które...
Kiedy firma powinna przejść restrukturyzację?
Restrukturyzacja to proces, który może uratować firmę przed bankructwem i dać jej szansę na odzyskanie stabilności finansowej....
Co jeśli restrukturyzacja się nie uda?
Restrukturyzacja jest narzędziem, które ma na celu uchronienie przedsiębiorstwa przed bankructwem i umożliwienie mu dalszego...